Rezerwaty przyrody to jedna z najwyższych form ochrony przyrody. Ochrona rezerwatowa zaczęła się rozwijać w Polsce od lat 30. XX wieku. Podobnie było również w województwie łódzkim. Pierwszy rezerwat „Polesie Konstantynowskie” powstał dokładnie 23 maja 1930 roku. Jest to wyjątkowy rezerwat nie tylko ze względu na jego długość istnienia, ale również ze względu na jego lokalizację. Obecnie znajduje się w granicach miasta Łodzi i podlega od wielu lat silnej antropopresji.

Wiele rezerwatów w województwie łódzkim powstawało w latach 60., 70. i 80. XX w. Stopniowo liczba nowo powstających rezerwatów malała w miarę obejmowania ochroną rezerwatową najbardziej cennych przyrodniczo fragmentów tego regionu. Ostatni, dotychczas utworzony rezerwat to Gać Spalska; powstał w 2006 roku. Obecnie na obszarze województwa łódzkiego istnieje 87 rezerwatów przyrody, które zajmują około 0,4 % powierzchni województwa. Jeszcze do 2013 roku liczba rezerwatów była większa o dwa obiekty, które zlikwidowano ze względu na zanik przedmiotów ochrony.

Pomimo dość długiej listy rezerwatów istniejących w województwie łódzkim w wielu opracowaniach nadal można znaleźć niezrealizowane od wielu lat propozycje ochrony rezerwatowej innych cennych obiektów. Kilka z nich miało nawet wykonane dokumentacje projektowe. Inne choć takich dokumentów nie posiadają, opisywane są jako cenne obszary przyrodnicze niezbędne do uzupełnienia lokalnej sieci ochrony.

Klub Przyrodników od 2017 roku prowadzi krajową akcję pod nazwą „Rezerwaty przyrody – czas na comeback!”, której celem jest przeanalizowanie wojewódzkich koncepcji ochrony rezerwatowej, projektów i propozycji rezerwatów zawartych w istniejącej literaturze, dokumentach, programach ochrony przyrody nadleśnictw, gmin i województw oraz materiałach lokalnych przyrodników. Zebrane dane odnośnie projektowanych lub proponowanych obiektów gromadzone są w publicznie dostępnej bazie danych. Koncepcje dla województw publikowane są jako recenzowane wydawnictwa naukowe. Pierwszą z nich jest książka dotycząca województwa lubuskiego.

Koordynacją akcji w województwie łódzkim zajmuje się nasze stowarzyszenie Towarzystwa Ochrony Krajobrazu. Przez ostatnie lata swojej działalności członkowie oraz sympatycy Towarzystwa koncentrowali się na analizie koncepcji ochrony rezerwatowej dla województwa łódzkiego. W najbliższym czasie ukaże się monografia będąca efektem tych prac. Więcej informacji na stronie Klubu Przyrodników. Zapraszamy do współpracy!